Een Michelinster, zegen of vloek?

14 dec Een Michelinster, zegen of vloek?

Mijn vader mocht graag vertellen dat hij hoopte dat hij géén Michelinster zou krijgen. Sterker nog, afhankelijk van het gezelschap en het tijdstip (en soms ook het aantal biertjes dat hij gedronken had :-)), voegde hij daar nog wat smeuïge details aan toe: dat hij ze bij Michelin allang stevig ingepeperd had dat hij geen ster wilde, al gingen ze op hun knieën. Ja, bij Michelin kenden ze die gekke, eigenwijze restaurateur uit Kampen inmiddels wel. Ze respecteerden zijn weigering, weliswaar knarsetandend, maar toch…

Hoe dan ook, het moment van de toekenning van de Michelinsterren was altijd weer een leuke periode. Lezen over collega’s die wél ‘de vloek van de ster’ op zich neer zagen dalen. Want een ster maakte je o zo kwetsbaar. Het ene jaar werd je de hemel in geprezen, het volgende jaar was je nergens meer. Om nog maar te zwijgen over ‘het andere publiek’ dat er op zo’n ster afkomt. Kritische zeurpieten die overal commentaar op hebben. Torenhoge verwachtingen. Mensen die niet voor jou komen, maar alleen voor je naam en je ster.

Nee, mijn vader was heel blij dat hij dat altijd van zich af heeft kunnen houden. De waardering van zijn eigen gasten, dat telde voor hem veel zwaarder.

Daar moest ik aan terugdenken toen ik las over de sterrenparade van dit jaar. Natuurlijk is een Michelin-ster in de restaurant-wereld het hoogst haalbare. Maar niet voor iedereen. Mijn vader voelde intuïtief aan wat ook uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken: beloning kán een averechts effect hebben op je intrinsieke motivatie. Het gevoel aan verwachtingen te moeten voldoen en het verlies van autonomie (het ‘keurslijf’ als schrikbeeld) veroorzaken soms zo’n grote druk, dat het oorspronkelijke plezier wegebt. Mijn vader volgde liever zijn eigen weg, zonder aan wie dan ook maar concessies te doen. Hij kende zijn krachten én zijn grenzen. Een onorthodoxe, eigenzinnige man die op volstrekt authentieke wijze 23 jaar lang met heel veel plezier de sterren van de hemel kookte in zijn eigen restaurant.

Inmiddels is hij hier helaas al ruim 11 jaar ‘uitgekookt’. Maar zijn levenslessen draag ik met me mee: ken jezelf (zowel kracht als grens dus), volg je hart en doe datgene wat je doet met veel plezier. Hij deed het allemaal vol overgave.

Ik stel me graag voor dat hij, al grappen makend, nog steeds de meest fantastische gerechten staat te bereiden achter zijn fornuis, somewhere. En met nieuwe partner in crime Joop Braakhekke maakt hij er daar ook vast weer een feestje van.

Het schilderij van mijn vader is gemaakt door Wouter Berns (www.wouterberns.nl)